رویکرد تربیتی در برخی از تفاسیر مفسّران امامی ایرانی در سده اخیر در 6 آیه از قرآن کریم

چکیده قرآن کریم به عنوان معجز? آخرین پیامبرخدا9، دارای اصول، مبانی و روش هایی منحصر به فرد در تربیت انسان هاست تا غایت آفرینش انسان، یعنی رسیدن به سعادت ابدی، تحقق یابد. در این میان توجه به آیات تربیتی قرآن و رویکرد مفسّران به این دست از آیات، می تواند راهگشای مباحث تربیتی و برآورده کننده نیازهای امروز جامع? جهانی در امر تربیت در گونه های مختلف آن باشد. «تربیت دینی» و «تربیت اجتماعی» دو گونه مهم تربیتی است که نیازمند شناسایی روش قرآن است. در این پژوهش، آثار تفسیری «المیزان فی تفسیر القرآن المجید»، «الجدید فی تفسیر القرآن المجید»، «اطیب البیان فی تفسیر القرآن»، «مواهب الرحمان فی تفسیر القرآن»، «تقریب القرآن الی الاذهان»، «تفسیر الفرقان فی تفسیر القرآن بالقرآن»، ‏«تفسیر نمونه»، «تفسیرکوثر» به عنوان برخی از آثار مفسّران امامی ایرانی در سده اخیر، معیار تحقیق قرار گرفت و با محوریت آیات 136سوره نساء، 30 روم و 14 حجرات در حوزه »تربیت دینی» و آیات 90 سوره نحل، 32 سوره زخرف و 13 سوره حجرات در حوزه «تربیت اجتماعی» به عنوان آیاتی که مهم ترین نکات «تربیت دینی» و «تربیت اجتماعی» را تبیین می کنند، پرداخته شد. ازمیان مفسران امامی ایران معاصر، علامه طباطبایی، محمد بن حبیب الله سبزواری، سید عبدالحسین طیب، محمد صادقی تهرانی، سید محمد حسینی شیرازی و ناصرمکارم شیرازی مفسّرانی بودند که بیشترین توجه را در تیین «تربیت دینی» و «تربیت اجتماعی» داشته اند. دستاورد نگاه اجتماعی به آیات قرآن این است که آیات بسیاری را می توان در آن یافت که به این مسئله توجه داشته اند و اسلام دینی است که به جامعه و تربیت افراد برای حضور در آن دستورات و برنامه های خاصی دارد و نتیجه دقت در آیات تربیت دینی آن است که قرآن کریم برای پایبند کردن مومنان دستوراتی در این زمینه دارد تا هم ایمان قوت پیدا کند و هم در وجود انسان ریشه بدواند.